Grote zorgen onderwijsdirecteuren over kinderen in asielopvang

Langer dan drie maanden geen school

Voor kinderen die net in Nederland aankomen moet binnen drie maanden onderwijs geregeld zijn. Meer dan 70% van de scholen voor nieuwkomers heeft momenteel een wachtlijst. Een aantal scholen hanteert nu een aanmeldstop, vaak omdat kinderen in te grote aantallen op een noodlocatie worden geplaatst waardoor onderwijs niet geregeld kan worden. Arja Oomkens, Senior Specialist Kinderrechten: “We hebben nu de indruk dat sommige kinderen, als ze niet op school zitten of op een wachtlijst staan, helemaal uit beeld raken bij scholen. Dit maakt kinderen extra kwetsbaar.” Tegelijkertijd zijn er enkele scholen die hun klassen niet goed gevuld krijgen, omdat bij verschillende locaties – die wel goed ingericht zijn voor de opvang van kinderen – kinderen plotseling moeten verhuizen of zelfs niet worden geplaatst. “We begrijpen dat het COA onder druk staat om opvangplekken te vinden en we weten dat er in Nederland een lerarentekort is, maar onderwijs is zo belangrijk. Dat kan niet zomaar achterwege gelaten worden.”

Mentale klachten

Zowel voor kinderen in gezinnen als alleenreizende kinderen (amv’s) geldt dat zij regelmatig moeten verhuizen en niet weten waar zij aan toe zijn. Directeuren van scholen waarschuwen op dit moment vooral voor ernstige mentale klachten, stress en onzekerheid onder alleenreizende kinderen. Een deel van deze kinderen verkeert volgens de directeuren in een sociaal isolement vanwege onder andere veelvuldige verhuizingen en een gebrek aan begeleiding. “Onze school heeft [wel] plek voor 50 alleenreizende kinderen, maar meer dan de helft komt niet meer opdagen. Ze lijken depressieve klachten te hebben en komen hun woning niet meer uit”, stelt een directeur.

Wat moet er gebeuren? 

Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) moet bij plaatsing van gezinnen en alleenreizende kinderen (amv's) rekening houden met stabiliteit en de beschikbaarheid van onderwijs in die gemeente. Het is belangrijk dat gemeenten niet langer een voorkeur uitspreken voor de doelgroep aan wie zij onderdak bieden in crisisnoodopvanglocaties. UNICEF roept het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Welzijn (OCW) op om met spoed een registratiesysteem te realiseren waarin te zien is of een kind onderwijs volgt, zodat ook kinderen die niet direct op school kunnen worden geplaatst in beeld zijn bij scholen en het LOWAN. Vanwege de grote tekorten in het onderwijs vraagt UNICEF om mogelijkheden te creëren om het onderwijsprogramma tijdelijk anders in te vullen, zodat alle kinderen naar school kunnen.