Zorgen asielbeleid
De toevlucht tot (crisis)noodopvang is een realiteit die helaas schadelijk is voor kinderen. De (crisis)noodopvang voldoet niet aan de minimumnormen voor de opvang van kinderen. Essentiele basisbehoeften voor kinderen ontbreken vaak: een vaste en veilige plek om te wonen, slapen, eten, naar school te kunnen, de juiste zorg te krijgen en hulp bij psychische problemen. Ook het veelvuldig verhuizen van kinderen tussen opvanglocaties, soms wel tot acht keer per jaar, leidt tot mentale klachten (slaapproblemen, prikkelbaarheid). Naast een rechterlijke uitspraak over de huidige onaanvaardbare situatie ligt er ook een aangenomen Kamermotie om kinderen met voorrang door te plaatsen naar stabiele en kleinschalige opvang.
Daarnaast maakt UNICEF zich zorgen over het gebrek aan overzicht en coördinatie. De registratie in de crisisnoodopvang (CNO) is niet op orde en er bestaat er nog steeds geen centraal beeld van het aantal kinderen dat daar verblijft. Ook is er geen overzicht van het aantal leerplichtige kinderen dat momenteel onderwijs misloopt.
Waar liggen de kansen?
UNICEF ziet kansen bij de uitwerking van de Spreidingswet en de Uitvoeringsagenda Flexibilisering Asielketen. De kwaliteitsnormen voor de opvang van kinderen kunnen hierin worden opgenomen, om zo een duidelijk kader te scheppen voor gemeenten voor het aandragen van geschikte locaties. Deze normen raken aan het gehele opvangstelsel.
Daarnaast roept UNICEF het ministerie van Justitie en Veiligheid op zoveel mogelijk in te zetten op verblijf op één locatie. Om de continuïteit van de zorg en het onderwijs te waarborgen en ontwikkelingsschade bij kinderen te voorkomen hebben zij een veilige en vaste plek nodig waar zij langere tijd kunnen verblijven. Het is van belang dat er aandacht wordt besteed aan het opbouwen van buffercapaciteit en kleinschalige opvang in de buurt van een school en op een centrale plek in de gemeente. Door locaties te stabiliseren worden veelvuldige verhuizingen voorkomen en kan deskundig personeel worden aangehouden.
Kinderen op de vlucht zijn extra kwetsbaar. Tijdens het constructieve rondetafelgesprek van vandaag, hebben we samen met andere organisaties aangegeven hoe belangrijk het is dat deze bijzondere kwetsbaarheid van kinderen centraal moet staan in het asielbeleid. Ook is het verankeren van kindvriendelijke, stabiele opvang in wet- en regelgeving belangrijk zodat kinderen zich kunnen blijven ontwikkelen. Daarmee stel je het belang van het kind echt centraal.
De overheid is aan zet. Maar laten we vooral niet wachten met het benutten van kansen om de asielopvang kindvriendelijker te maken.
Suzanne Laszlo, UNICEF Nederland
